Tin Mừng chúng ta vừa nghe cho thấy Chúa Giêsu, trong Bữa Tiệc Ly, đang cầu nguyện cho chúng ta (x. Ga 17,20). Ngôi Lời Thiên Chúa, đã làm người, khi sắp kết thúc cuộc đời trần thế, lại nghĩ đến chúng ta – anh chị em của Người – và trở nên lời chúc phúc, lời nguyện xin và lời ngợi khen dâng lên Chúa Cha, trong quyền năng của Chúa Thánh Thần. Khi chúng ta bước vào lời cầu nguyện của Chúa Giêsu với tất cả sự ngỡ ngàng và tín thác, chúng ta, nhờ tình yêu của Người, trở thành một phần trong kế hoạch lớn lao dành cho toàn thể nhân loại.
Chúa Kitô cầu nguyện để chúng ta “nên một” (c. 21). Đó là điều thiện hảo lớn lao nhất mà chúng ta có thể ước mong, vì sự hiệp nhất phổ quát ấy mang đến sự hiệp thông đời đời trong tình yêu – chính Thiên Chúa: Chúa Cha ban sự sống, Chúa Con đón nhận, và Chúa Thánh Thần chia sẻ.
Tuy nhiên, Chúa không muốn sự hiệp nhất ấy là một đám đông vô danh và không có khuôn mặt. Người muốn chúng ta “nên một”: “Lạy Cha, như Cha ở trong Con và Con ở trong Cha, xin cho họ cũng được ở trong chúng ta” (c. 21). Sự hiệp nhất mà Chúa Giêsu cầu xin là một sự hiệp thông được thiết lập trên tình yêu mà chính Thiên Chúa đã yêu thương – một tình yêu ban sự sống và ơn cứu độ cho thế giới. Vì thế, đó trước tiên là một hồng ân mà Chúa Giêsu ban tặng. Từ trái tim nhân loại của mình, Con Thiên Chúa cầu nguyện rằng: “Con ở trong họ và Cha ở trong Con, để họ được hoàn toàn hiệp nhất, và để thế gian nhận biết rằng Cha đã sai Con và yêu thương họ như Cha đã yêu thương Con” (c. 23).
Chúng ta hãy lắng nghe những lời ấy với sự kinh ngạc. Chúa Giêsu nói với chúng ta rằng Thiên Chúa yêu thương chúng ta như chính Người yêu thương bản thân mình. Chúa Cha không yêu chúng ta kém hơn Con Một của Ngài, nhưng yêu bằng một tình yêu vô biên. Ngài luôn yêu thương trước, từ thuở đời đời! Chính Chúa Kitô làm chứng khi nói: “Cha đã yêu Con trước khi thế gian được tạo thành” (c. 24). Quả thật, trong lòng thương xót, Thiên Chúa luôn muốn quy tụ mọi người về với Ngài. Sự sống của Ngài – được ban cho chúng ta qua Chúa Kitô – làm cho chúng ta nên một, liên kết chúng ta với nhau.
Khi lắng nghe Tin Mừng này hôm nay, trong bối cảnh Năm Thánh của Gia đình, Trẻ em, Ông bà và Người cao tuổi, lòng chúng ta tràn đầy niềm vui.
Anh chị em thân mến, chúng ta đã được ban tặng sự sống trước khi chúng ta có thể ước muốn điều đó. Như Đức Giáo hoàng Phanxicô từng nói: “Tất cả chúng ta đều là con cái, nhưng không ai trong chúng ta chọn để được sinh ra” (Kinh Truyền Tin, 1/1/2025). Ngay từ khi chào đời, chúng ta đã cần người khác để được sống. Nếu không có ai chăm sóc, chúng ta không thể tồn tại. Có người đã cứu sống chúng ta – bằng cách chăm sóc thân xác và linh hồn chúng ta. Ngày nay, tất cả chúng ta còn sống là nhờ một mối tương quan – một mối tương quan nhân bản tự do và giải phóng, tràn đầy lòng nhân hậu và sự quan tâm lẫn nhau.
Tuy nhiên, lòng nhân hậu ấy đôi khi bị phản bội. Khi danh nghĩa “tự do” bị lạm dụng để tước đi sự sống thay vì bảo vệ, để làm tổn thương thay vì cứu giúp, thì nhân loại lại chìm sâu trong thương tích. Nhưng ngay cả lúc đó, Chúa Giêsu vẫn tiếp tục cầu nguyện cho chúng ta. Lời nguyện của Ngài trở thành dầu xoa dịu vết thương, nói với chúng ta về sự tha thứ và hòa giải. Chính lời nguyện ấy giúp chúng ta sống trọn tình yêu thương giữa cha mẹ và con cái, giữa ông bà và cháu chắt. Và đó chính là điều chúng ta muốn công bố với thế giới hôm nay: chúng ta hiện diện ở đây để nên một, như Chúa mong muốn, trong chính gia đình của mình, trong môi trường sống, học tập, lao động. Dù khác biệt, chúng ta vẫn nên một. Dù đông, nhưng là một. Mọi lúc, mọi hoàn cảnh, mọi giai đoạn của đời người.
Anh chị em thân mến, nếu chúng ta yêu nhau theo cách ấy – trong Chúa Kitô, Đấng là “Alpha và Omega”, “khởi nguyên và cùng tận” (x. Kh 22,13) – thì chúng ta sẽ trở thành dấu chỉ của bình an cho toàn xã hội và thế giới. Đừng quên: gia đình là chiếc nôi của tương lai nhân loại.
Trong những thập kỷ gần đây, chúng ta nhận được một dấu chỉ vừa tràn đầy hy vọng, vừa gợi nhiều suy nghĩ: đó là một số đôi vợ chồng đã được phong chân phước và hiển thánh – không riêng lẻ, mà là cùng nhau. Tôi nghĩ đến Louis và Zélie Martin, song thân của Thánh nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu; đến Chân phước Luigi và Maria Beltrame Quattrocchi – một gia đình thánh thiện giữa lòng Rôma thế kỷ XX. Và đừng quên gia đình Ulma tại Ba Lan: cha mẹ và các con, hợp nhất trong tình yêu và tử đạo. Những gương sáng ấy là lời nhắc nhở của Giáo hội rằng thế giới hôm nay rất cần giao ước hôn nhân – để nhận ra và đón nhận tình yêu Thiên Chúa, cũng như chiến thắng những thế lực đang phá vỡ mối tương quan và xã hội loài người.
Vì thế, với lòng tri ân và hy vọng, tôi muốn nói với tất cả các đôi vợ chồng rằng: hôn nhân không phải là lý tưởng, nhưng là thước đo của tình yêu đích thực giữa một người nam và một người nữ – một tình yêu trọn vẹn, trung thành và sinh hoa trái (x. Thánh Phaolô VI, Humanae Vitae, số 9). Tình yêu ấy làm cho đôi bạn “nên một thân thể”, và trong hình ảnh Thiên Chúa, các bạn được mời gọi trao ban sự sống.
Tôi khuyến khích anh chị em trở thành gương mẫu trung thực cho con cái: hành xử như điều các bạn muốn chúng làm; giáo dục chúng trong tự do, qua sự vâng phục; luôn nhìn thấy điều tốt nơi chúng và tìm cách nuôi dưỡng điều tốt đó. Và các con thân mến, hãy biết cảm ơn cha mẹ. Biết nói “cảm ơn” mỗi ngày – vì sự sống, vì bao hy sinh – là cách đầu tiên để giữ điều răn: “Hãy thảo kính cha mẹ” (x. Xh 20,12).
Cuối cùng, ông bà và những người cao tuổi thân mến, tôi mời gọi quý vị hãy dõi theo người thân bằng sự khôn ngoan và lòng trắc ẩn, với sự khiêm nhường và kiên nhẫn mà năm tháng mang lại.
Trong gia đình, đức tin được trao truyền cùng với sự sống, từ thế hệ này sang thế hệ khác. Đức tin được chia sẻ như lương thực trên bàn ăn, như tình yêu trong trái tim. Chính nơi đây, gia đình trở thành nơi gặp gỡ Chúa Giêsu, Đấng luôn yêu thương và mong muốn điều tốt nhất cho chúng ta.
Và sau hết, tôi muốn nói thêm một điều: lời nguyện của Con Thiên Chúa – chính là hy vọng nâng đỡ chúng ta trên hành trình – cũng nhắc nhớ rằng, một ngày kia, chúng ta sẽ trở nên “một trong Đấng duy nhất” (x. Thánh Augustinô, Bài giảng trên Thánh vịnh 127): một trong Đấng Cứu Độ duy nhất, được ôm ấp trong tình yêu đời đời của Thiên Chúa. Không chỉ chúng ta, mà cả cha mẹ, ông bà, anh chị em, con cháu đã ra đi trước chúng ta, đang được hiệp thông trọn vẹn trong ánh sáng Vượt Qua vĩnh cửu của Ngài – và hôm nay, họ cũng đang hiện diện giữa chúng ta trong giây phút hân hoan này.
